Śmiało można stwierdzić, że każdemu opiekunowi psa zależy na tym, by ich wspólne spacery były przyjemne i bezproblemowe dla obydwu stron. Jednak pies nie rodzi się z naturalną umiejętnością chodzenia przy nodze i na luźnej smyczy, dlatego tak ważne jest, by umieć nauczyć psa, tego, czego od niego wymagamy. Jeśli zatem zastanawiasz się, jak nauczyć psa chodzić na smyczy – ten artykuł jest właśnie dla Ciebie!

Zacznijmy od podstaw

Ucząc naszego psa czegokolwiek, w tym oczywiście chodzenia na smyczy, warto wiedzieć jakie metody nauki są skuteczne i dobre dla zwierzęcia. Przy treningu zwierząt bardzo często mówi się o tzw. kwadracie wzmocnień. Zawiera on w sobie wzmocnienie pozytywne, wzmocnienie negatywne, karę pozytywną i karę negatywną. Przymiotniki “pozytywne” i “negatywne” oznaczają w tym wypadku dodanie bądź zabranie określonego bodźca. Postarajmy się przedstawić to za pomocą przykładów. 

Najprościej wyjaśnić karę pozytywną i wzmocnienie pozytywne. Kara pozytywna jest karą w takim znaczeniu, o jakim myśli większość ludzi słysząc słowo “kara”. To przemoc wobec psa (szarpnięcie za kolczatkę, uderzenie itp.) po niepożądanym zachowaniu zwierzęcia. Wzmocnienie pozytywne to nagradzanie psa za pożądane zachowanie poprzez np. dobre słowo, smakołyk, zabawę – jakąś wartość dodaną. 

Wzmocnienie negatywne polega na zabraniu jakiegoś bodźca (który jest dla psa nieprzyjemny) po wykonaniu czynności, której oczekujemy od zwierzęcia. Przykładowo będzie to poluzowanie się kolczatki po zwolnieniu tempa i zaprzestaniu ciągnięcia przez psa. Z kolei kara negatywna polega na zabraniu czegoś pozytywnego od psa, tak jak nasza uwaga (np. jeśli pies skacze na nas przy wejściu do drzwi, nie witamy się z nim dopóki nie przestanie). 

Zdecydowanie najlepszą metodą z tych wszystkich jest wzmocnienie pozytywne! Przemoc i karanie psa nie jest dobrym wyborem i nie prowadzi do dobrych rezultatów!

Odpowiednie akcesoria 

Zanim zaczniemy ćwiczyć z naszym psiakiem chodzenie na smyczy, warto poświęcić chwilę na wybranie akcesoriów, które będą wygodne zarówno dla psa, jak i nas. Przy dorosłych psach, wybór zazwyczaj pada na szelki, a nie obrożę, jednak w przypadku szczeniaków obroża daje znacznie większą kontrolę i zmniejsza ryzyko ucieczki szczeniaka. Wyjątkiem są tutaj jednak psy o krótkiej kufie lub posiadające problemy z oddychaniem. Stanowczo odradza się używanie kolczatek, obroży uciskowych i tym podobnych wynalazków – z pewnością nie wpłyną one dobrze na naszą współpracę z psem i sprawią mu ból! Jeśli chodzi o wybór smyczy, to jest to kwestia bardzo indywidualna, a rynek oferuje naprawdę wiele opcji. Na start warto wybrać smycz, która nie jest automatyczna, jednak materiał zależy od naszych preferencji. Niektórzy preferują materiałowe smycze, inni skórzane bądź smycze ze sznura.

Jak nauczyć psa chodzić na smyczy krok po kroku

Cierpliwość w treningu psa jest kluczowa. Oczywiście, są psy, które bardzo szybko przekonają się do obroży, smyczy i szelek (bo zrozumieją, że wiąże się z nimi przyjemność spaceru), jednak należy liczyć się z tym, że może zająć to trochę dłużej. I choć pytanie jak nauczyć dorosłego psa chodzić na smyczy pojawia się bardzo często, zasadniczo odpowiedź nie będzie się różniła od tego jak nauczyć szczeniaka chodzić na smyczy. Zasady i metody są podobne, należy jedynie wziąć pod uwagę możliwe powody stresu i lęku u psa dorosłego, szczególnie jeśli jest po przejściach.

W jakim wieku uczyć psa chodzenia na smyczy? Pierwsze kroki możemy wykonać już w wieku szczenięcym – budując pozytywne skojarzenia w czasie socjalizacji. Wychodzenie na zewnątrz u szczeniaków powinno być robione rozsądnie. Jeśli szczeniak nie otrzymał jeszcze kompletu szczepień ochronnych, należy unikać miejsc, w których są psy o nieznanym nam pochodzeniu.

Ważne jest, by wprowadzać zmiany stopniowo. Dlatego dobrze jest zacząć od samego oswojenia psa ze spacerowymi akcesoriami. Na początku należy założyć samą obrożę, na parę minut, i stopniowo zwiększać czas, w zależności od reakcji psa. Jeśli psiak daje sobie założyć obrożę, powinien zostać nagrodzony np. smakołykami. W trakcie noszenia obroży, warto zająć czymś innym jego uwagę – zabawa i pieszczoty sprawią, że nie będzie nadmiernie skupiał się na nowym dodatku, a całość doświadczenia będzie pozytywna. 

Po oswojeniu się z obrożą, czas na dodanie smyczy. Warto zachować tutaj podobny schemat – stopniowe wydłużanie czasu i nagradzanie psa za współpracę. Jeśli wybrana smycz jest duża i ciężka, na początku można użyć zamiast niej po prostu sznurka. Cały ten proces przebiega oczywiście w domu, w bezpiecznej przestrzeni, gdzie pies może oswoić się z nowymi elementami jego środowiska. Zaczynamy od luźnego puszczania psa po mieszkaniu lub domu, a następnie próbujemy złapać smycz i chodzić za zwierzęciem. Warto już na tym etapie nagradzać za luźną smycz i zwrócić uwagę na to, by jej nie napinać. 

Jeśli poprzednie etapy nauki chodzenia na smyczy zostaną już dobrze przepracowane, nadchodzi pora na wyjście na zewnątrz! Należy pamiętać, że takie wyjście to ogrom bodźców dla psa, dlatego szczególnie na początku warto wybrać miejsce, gdzie nie będzie tłoku. Dzięki temu zwiększa się szansa, że pies będzie umiał skupić się na nauce. 

W trakcie spaceru kluczowe jest nagradzanie psa w odpowiednich momentach – wtedy, kiedy podąża za nami, dotrzymuje nam kroku i chodzi na luźnej smyczy. Jeśli zaczyna ciągnąć, należy zatrzymać się i poczekać, aż cofnie się i poluzuje smycz. W tym momencie powinien zostać nagrodzony, aby zbudować skojarzenie, że luźna smycz oznacza nagrodę.

Co jeśli pies nie chce iść?

Przy pierwszych wyjściach może zdarzyć się sytuacja, w której pies się zapiera i nie chce iść. W takim wypadku należy rozważyć parę kwestii. Jeśli jest to pies dorosły i ma za sobą złe przeżycia, problemem może być sama smycz i obroża (wtedy należy wrócić do poprzednich punktów i kontynuować pracę nad budowaniem pozytywnych skojarzeń). Czasem jednak zapieranie się wynika ze strachu bądź stresu, które wywoływane są przez bodźce wokoło. U takich psów należy ćwiczyć chodzenie na smyczy w bezpiecznych i spokojnych warunkach, stopniowo pokazując, że spacer niesie za sobą przyjemności. Wreszcie, to że pies nie chce chodzić na smyczy, może być spowodowane przez źle dobraną obrożę czy szelki. Mogą one wtedy przede wszystkim utrudniać oddychanie.